Rumıniyada Təhsil Haqqı :

Son illərdə Rumıniya Avropa İttifaqı məkanında təhsil almaq istəyən azərbaycanlı tələbələr üçün ən cəlbedici ölkələrdən birinə çevrilib. Xüsusilə təhsil haqqı baxımından əlverişli imkanlar, müxtəlif ixtisaslar, müasir universitet infrastrukturu və beynəlxalq tanınmış diplomlar Rumıniyanı seçənlərin sayını artırır. Həm bakalavr, həm magistr, həm də doktorantura pilləsində oxumaq istəyənlər üçün burada münasib qiymətlər, müxtəlif təqaüd proqramları və ödənişsiz təhsil şansları mövcuddur.

Rumıniyada Təhsil Haqqının Ümumi Mənzərəsi

Rumıniyada təhsil haqqı universitetə, ixtisasa, təhsil pilləsinə və vətəndaşlıq statusuna görə dəyişir. Avropa İttifaqı ölkələrindən gələn tələbələrlə, digər ölkələrdən, o cümlədən Azərbaycandan gələn tələbələr üçün qiymətlər fərqli ola bilər. Ənənəvi olaraq, dövlət universitetlərində təhsil haqqı daha münasibdir və bəzən dövlət tərəfindən müxtəlif güzəştlər də tətbiq olunur. Özəl universitetlərdə isə bu məbləğ daha yüksək ola bilər, lakin bir çox halda tədrisin keyfiyyəti, şərait və beynəlxalq əlaqələr baxımından fərqlənir. Həmçinin Rumıniyada bəzi ixtisaslar üçün ödənişsiz təhsil proqramları, sosial təqaüdlər və ehtiyac əsaslı yardımlar mövcuddur. Universitetlərin əksəriyyəti təhsil haqqını illik olaraq avro və ya yerli valyutada qəbul edir. Azərbaycandan gələn tələbələr üçün əsasən 2000-5000 avro aralığında dəyişən qiymətlər təklif olunur, bəzi ixtisaslarda isə bu məbləğ daha yüksək ola bilər.

Dövlət və Özəl Universitetlərdə Təhsil Haqqı Fərqləri

Rumıniyada 50-dən çox dövlət və bir sıra özəl universitetlər fəaliyyət göstərir. Dövlət universitetlərində təhsil haqqı adətən daha münasib olur və bu, ölkənin təhsil siyasətinin tələbələr üçün əlçatan olmasını təmin edir. Dövlət universitetlərində illik təhsil haqqı 2000-4000 avro arasında dəyişir. Özəl universitetlərdə isə təhsil haqqı 3500-8000 avro aralığında dəyişə bilər və bəzən daha yüksək ixtisaslarda, xüsusilə beynəlxalq proqramlarda bu rəqəm 10000 avroya qədər çatır. Özəl universitetlərdə ən böyük üstünlük, bəzən daha müasir laboratoriyalar, fərqli metodologiyaların tətbiqi və müxtəlif beynəlxalq dəyişmə proqramlarına çıxış imkanlarıdır. Buna baxmayaraq, dövlət universitetləri də çox yüksək səviyyədə tədris və elmi tədqiqat şəraiti təklif edir.

Fakültələrə və İxtisaslara görə Təhsil Haqqı

Rumıniyada ixtisaslar üzrə təhsil haqqı xeyli fərqlənir. Tibbi, stomatologiya, farmasiya kimi ixtisaslarda təhsil haqqı digər humanitar və texniki sahələrlə müqayisədə yüksəkdir. Məsələn, tibb ixtisaslarında illik ödəniş 5000-7000 avro, stomatologiyada 5500-7500 avro, əczaçılıqda 4500-6000 avro, mühəndislik və IT ixtisaslarında isə bu rəqəm 2500-4000 avro səviyyəsindədir. Humanitar elmlərdə, iqtisadiyyat və idarəetmə ixtisaslarında, eləcə də pedaqoji sahələrdə illik təhsil haqqı əsasən 2000-3500 avro aralığında olur. Magistr proqramlarında bu qiymətlər azacıq yüksələ bilər, doktoranturada isə universitetə və mövzuya görə fərqlənir.

Təhsil Haqqının Ödənilməsi və Güzəştlər

Rumıniyada təhsil haqqı adətən birbaşa universitetin bank hesabına ödənilir və ödəniş il ərzində bir neçə hissəyə bölünə bilər. Bir çox universitetdə ilk semestrin əvvəlində müəyyən bir hissəni ödəməklə qalan məbləği növbəti aylarda rahat şəkildə bölüşdürmək olur. Təhsil haqqının ödənilməsi üçün həm valyuta, həm də kredit kartı ilə ödəniş üsulları mövcuddur. Eyni zamanda, bir sıra universitetlər öz tələbələrinə akademik göstəricilərinə və sosial statusuna görə təhsil haqqına endirimlər, təqaüdlər və sosial yardımlar təklif edirlər. Akademik təqaüdlər əsasən yüksək qiymətlər göstərən tələbələrə, sosial təqaüdlər isə maddi vəziyyəti zəif olanlara yönəlib.

Təhsil Haqqı və Təqaüd Proqramları

Rumıniyada həm yerli, həm də xarici tələbələr üçün müxtəlif təqaüd proqramları mövcuddur. Dövlət tərəfindən verilən təqaüdlərlə yanaşı, universitetlər öz daxili proqramları ilə tələbələri dəstəkləyirlər. Həmçinin, Avropa İttifaqı çərçivəsində Erasmus+, CEEPUS və digər beynəlxalq proqramlar vasitəsilə də təhsil haqqını qismən və ya tam ödəmək mümkündür. Azərbaycanın dövlət proqramları da müəyyən sahələrdə Rumıniya universitetlərində təhsil alan tələbələri maliyyələşdirir. Təqaüd əldə etmək üçün əsas şərt yaxşı akademik nəticələr, sosial aktivlik və bəzən xüsusi müsahibələrdən uğurla keçməkdir. Təqaüd məbləği universitetdən və proqramdan asılı olaraq illik 500-3000 avro aralığında dəyişir.

Ödənişsiz və ya Aşağı Qiymətli Təhsil İmkanları

Rumıniyada bəzi xüsusi proqramlar vasitəsilə tamamilə ödənişsiz və ya çox aşağı məbləğlərlə təhsil almaq olar. Məsələn, dövlət tərəfindən hər il müəyyən kvotalar ayrılır ki, buraya yüksək bal toplayan, sosial həssas qruplardan olan və ya beynəlxalq olimpiadalarda fərqlənən tələbələr daxildir. Erasmus+ kimi proqramlarda isə bir və ya bir neçə semestr üçün təhsil haqqı alınmır və tələbələrə əlavə yaşayış xərcləri üçün maliyyə yardımı da göstərilir. Həmçinin, bəzi universitetlər öz büdcələrindən ən yaxşı tələbələri dəstəkləmək məqsədilə pulsuz təhsil imkanı verir. Bunun üçün isə əsas şərt – yüksək akademik göstərici və aktiv ictimai fəaliyyət göstərməkdir.

Təhsil Haqqına Daxil Olan Xidmətlər və Əlavə Ödənişlər

Təhsil haqqı yalnız dərslərə və akademik resurslara çıxışı deyil, həm də kitabxana, laboratoriya, idman infrastrukturu və bir sıra universitetin daxili xidmətlərinə çıxışı təmin edir. Bəzi hallarda isə əlavə ödənişlər tələb oluna bilər. Bu əlavə ödənişlərə qeydiyyat haqqı, imtahan haqqı, əlavə dərs materialları, tələbə kartı və ya müəyyən xüsusi kurslar üçün ödənişlər daxildir. İllik təhsil haqqına daxil olan xidmətlərin siyahısı universitetlərin rəsmi qaydalarında ətraflı göstərilir və müraciət zamanı diqqətlə araşdırmaq məsləhətdir.

Yaşayış və Digər Tələbə Xərcləri

Rumıniyada təhsil haqqı münasib olsa da, digər xərclər də tələbələrin büdcəsində nəzərəçarpacaq yer tutur. Yaşayış, qidalanma, nəqliyyat, tibbi sığorta və digər gündəlik xərclər illik təxminən 3000-5000 avro arasında dəyişir. Universitet yataqxanalarında qalmaq xeyli sərfəli olsa da, bəzi şəhərlərdə kirayə mənzil və ya özəl yataqxanalar daha bahalı ola bilər. Orta hesabla aylıq tələbə xərcləri 300-450 avro civarındadır. Tələbələr üçün ictimai nəqliyyatda endirimlər, müxtəlif yemək və ictimai xidmətlərdə isə tələbə kartı ilə xüsusi güzəştlər mövcuddur.

Universitetlər üzrə Təhsil Haqqı Cədvəli (2025)

Cədvəldə qeyd olunan qiymətlər orta göstəricilərdir və illik əsasda dəyişə bilər. Hər universitetdə konkret ixtisaslar üzrə təhsil haqqı fərqli ola bilər. Həmçinin, müxtəlif proqramlar çərçivəsində əlavə endirimlər və təqaüd şansları mövcuddur.

Təhsil Haqqı və Gələcək İmkanlar

Rumıniyada təhsil almaq təkcə münasib qiymət deyil, həm də Avropa İttifaqı ölkəsində tanınmış diplom və geniş karyera perspektivləri deməkdir. Təhsilini uğurla başa vuran tələbələr, ölkə daxilində və beynəlxalq arenada iş tapmaq üçün geniş imkanlara malik olurlar. Eyni zamanda, Rumıniyada təhsil almış tələbələrə digər Avropa ölkələrində təhsillərini davam etdirmək və ya işləmək şansı da açılır. Təhsil müddətində iştirak edilən proqramlar, layihələr və təcrübələr gələcəkdə həm akademik, həm də professional inkişaf baxımından böyük üstünlüklər yaradır.

Rumıniyada təhsil haqqı mövzusu, xüsusilə xaricdə təhsil almaq arzusunda olan gənclər və onların valideynləri üçün ən çox maraq doğuran məsələlərdən biridir. Bu ölkədə ali təhsilin həm münasib qiymətə, həm də yüksək keyfiyyətə sahib olması, Rumıniyanı Avropa məkanında ən əlçatan və perspektivli seçimlərdən birinə çevirir. Ən mühüm üstünlüklərdən biri də odur ki, burada dövlət universitetlərində təhsil haqqı bir çox digər Avropa ölkələrinə nisbətən daha aşağıdır. Eyni zamanda, beynəlxalq tələbələrə xüsusi təqaüd proqramları, sosial və akademik güzəştlər təklif olunur ki, bu da maddi yükü minimuma endirməyə imkan verir.

Ən Çox Verilən Suallar