Son illərdə Azərbaycanlı tələbələr arasında Avropa ölkələrində təhsil almağa maraq xeyli artıb. Bu baxımdan, Macarıstan öz inkişaf etmiş təhsil sistemi, yüksək səviyyəli universitetləri və ən əsası, ödənişsiz təhsil imkanları ilə xüsusilə diqqət çəkir. Macarıstanda ödənişsiz təhsil almaq istəyən tələbələr üçün təqdim olunan proqramlar, təqaüdlər və dövlət dəstəyi nəticəsində minlərlə gənc artıq Avropanın mərkəzində keyfiyyətli təhsil almaq şansı əldə edir.
Macarıstan, Avropanın mərkəzində yerləşən, təhsildə köklü ənənələri və beynəlxalq tələbələr üçün əlverişli şəraiti ilə seçilən bir ölkədir. Hazırda Macarıstanda təhsil alan tələbələrin əhəmiyyətli hissəsini xarici tələbələr təşkil edir. Azərbaycanlı tələbələr arasında isə xüsusilə “Stipendium Hungaricum” adlı məşhur dövlət proqramı böyük maraq doğurur. Bu proqram vasitəsilə tələbələr tam ödənişsiz şəkildə bakalavriat, magistratura və doktorantura səviyyəsində təhsil ala bilirlər.
Macarıstanda Təhsil Sistemi və Onun Üstünlükləri
Macarıstanın təhsil sistemi Avropa İttifaqının təhsil standartlarına tam uyğunlaşdırılıb. Boloniya prosesi çərçivəsində fəaliyyət göstərən Macarıstan universitetləri bakalavriat, magistratura və doktorantura pillələri üzrə beynəlxalq diplomlar verir.
Macarıstanda təhsilin əsas üstünlükləri bunlardır:
- Avropa İttifaqına daxil olan ölkə kimi tanınan diplom
- Yüksək səviyyəli elmi-tədqiqat imkanları
- Əlverişli sosial və yaşayış şəraiti
- Müxtəlif sahələr üzrə geniş təhsil proqramları
- Təqaüd proqramlarının mövcudluğu
- İngilis və macar dillərində təhsil imkanı
Ölkədə 60-dan çox ali təhsil müəssisəsi fəaliyyət göstərir ki, onların əksəriyyəti Avropada və dünyada nüfuzlu universitetlər siyahısında yer alır.
Ödənişsiz Təhsil İmkanlarının Hüquqi Əsasları
Macarıstanda ödənişsiz təhsil əsasən dövlət proqramları və beynəlxalq müqavilələr çərçivəsində həyata keçirilir. Azərbaycan və Macarıstan hökumətləri arasında bağlanan təhsil sahəsində əməkdaşlıq müqaviləsinə əsasən, hər il müəyyən sayda Azərbaycan vətəndaşı Macarıstanda tam təqaüdlə təhsil almaq imkanı qazanır.
Ən məşhur ödənişsiz təhsil proqramı Stipendium Hungaricum təqaüd proqramıdır. Bu proqram Macarıstan hökumətinin təşəbbüsü ilə 2013-cü ildən fəaliyyət göstərir və dünya üzrə 70-dən çox ölkəni əhatə edir. Azərbaycanlı tələbələr bu proqram çərçivəsində təhsil haqqından tam azad edilir və əlavə olaraq aylıq təqaüd, yataqxana təminatı, tibbi sığorta kimi dəstəklərlə təmin olunurlar.
Bununla yanaşı, Avropa İttifaqının Erasmus+ proqramı çərçivəsində də Macarıstanda müəyyən müddət ərzində ödənişsiz təhsil və təcrübə imkanları mövcuddur.
Macarıstanda Ən Məşhur Universitetlər və Proqramlar
Macarıstanda təhsil almaq üçün seçilən universitetlər və onların təqdim etdiyi proqramlar geniş çeşiddədir. Aşağıdakı cədvəldə Azərbaycanın tələbələri arasında populyar olan ali məktəblər və onların təqdim etdiyi əsas proqramlar göstərilib.
| Universitetin Adı | Mövcud Proqramlar | Tədris Dili | Şəhər |
|---|---|---|---|
| Eötvös Loránd University (ELTE) | Hüquq, Beynəlxalq münasibətlər, Psixologiya | İngilis, Macar | Budapeşt |
| University of Debrecen | Tibb, Mühəndislik, İqtisadiyyat, İT | İngilis, Macar | Debrecen |
| Budapest University of Technology | Kompüter Elmləri, Mühəndislik, Biznes İdarəçiliyi | İngilis, Macar | Budapeşt |
| University of Pécs | İncəsənət, Tibbi fənlər, Sosial Elmlər | İngilis, Macar | Pécs |
| Corvinus University of Budapest | İqtisadiyyat, Maliyyə, Biznes və Menecment | İngilis, Macar | Budapeşt |
| Semmelweis University | Tibb, Əczaçılıq, Stomatologiya | İngilis, Macar | Budapeşt |
Yuxarıda qeyd edilən universitetlərdə müxtəlif ixtisaslar üzrə ödənişsiz təhsil proqramları təklif olunur. Xüsusilə tibbi və mühəndislik sahələri üzrə təhsil almaq istəyənlər üçün University of Debrecen və Budapest University of Technology ən uyğun seçimlərdən hesab edilir.
Stipendium Hungaricum Proqramının Əsas Şərtləri
Stipendium Hungaricum proqramı vasitəsilə tələbələr tam ödənişsiz təhsil alır və aşağıdakı imkanlardan yararlanırlar:
- Tam təhsil haqqının ödənilməsi
- Aylıq təqaüd (Bakalavr və magistratura üzrə təxminən 120-150 avro)
- Yataqxana və ya aylıq kirayə üçün maddi dəstək
- Tibbi sığorta
- İllik kitab və digər təhsil materialları üçün maddi kömək
Proqram üzrə qəbul şərtləri isə aşağıdakılardır:
- Əvvəlki təhsil pilləsi üzrə diplom və transkript
- İngilis dili biliyini təsdiq edən sertifikat (IELTS, TOEFL və ya universitetin daxili imtahanı)
- Motivasiya məktubu və tövsiyə məktubları
- Müsahibə mərhələsindən uğurla keçmək
- Əlavə olaraq bəzi sahələrdə fənn imtahanları tələb oluna bilər
Erasmus+ və Digər Təqaüd İmkanları
Macarıstanda ödənişsiz təhsilin digər bir yolu da Erasmus+ proqramıdır. Bu proqram çərçivəsində tələbələr qısamüddətli akademik mübadilə və ya tam təhsil proqramlarında iştirak edə bilirlər. Erasmus+ imkanları adətən Avropa İttifaqı ölkələrinin universitetləri arasında əməkdaşlıq əsasında həyata keçirilir.
Bundan əlavə, bəzi universitetlər öz daxili təqaüd proqramları və qrantlar təqdim edir. Xüsusilə yüksək nəticə göstərən tələbələr üçün universitetlər əlavə təqaüd və maliyyə dəstəyi ayıra bilirlər.
Eyni zamanda, tədqiqat yönümlü proqramlar üzrə doktorantura təhsili alan tələbələr üçün müxtəlif beynəlxalq elmi fondlar və qrant proqramları mövcuddur.
Macarıstanda Yaşayış və Sosial Şərait
Ödənişsiz təhsil imkanları əldə edən tələbələr üçün yaşayış şəraiti də əhəmiyyətli məsələdir. Macarıstanda tələbə yataqxanaları geniş yayılıb və aylıq ödənişləri çox münasibdir. Stipendium Hungaricum proqramı çərçivəsində isə yataqxana və ya yaşayış xərclərinin bir hissəsi qarşılanır.
Orta hesabla Macarıstanda aylıq yaşayış xərcləri aşağıdakı kimidir:
| Xərc Növü | Təxmini Məbləğ (Avro) |
|---|---|
| Yataqxana və ya Kirayə | 150 – 300 |
| Qida və ərzaq | 150 – 200 |
| Nəqliyyat | 30 – 50 |
| Əlavə xərclər | 100 – 150 |
| Ümumi aylıq xərclər | 430 – 700 |
Yaşayış xərclərinin əksər hissəsi təqaüdlə və yataqxana təminatı ilə ödənilir. Tələbələr əlavə olaraq müxtəlif tələbə endirimlərindən və sosial paketlərdən də yararlana bilirlər.
Təcrübə və Uğur Hekayələri
Artıq neçə illərdir ki, yüzlərlə Azərbaycanlı tələbə Macarıstanda ödənişsiz təhsil alır və uğurla məzun olaraq beynəlxalq karyera qurur. Onların bir çoxu Avropa ölkələrində, həmçinin Azərbaycanda nüfuzlu şirkətlərdə, dövlət və özəl qurumlarda çalışır.
Tələbələrin ən çox seçdiyi ixtisaslar aşağıdakılardır:
- Tibb və Səhiyyə sahəsi
- İqtisadiyyat və Biznes İdarəçiliyi
- Mühəndislik və Texnologiya
- Kompüter Elmləri və İnformasiya Texnologiyaları
- Hüquq və Beynəlxalq Münasibətlər
Məzunların verdiyi rəylərə əsasən, Macarıstanda təhsil almaq təkcə akademik bilik deyil, həm də dil bilikləri, qlobal düşüncə və beynəlxalq təcrübə qazanmaq üçün əla fürsətdir.
Macarıstanda ödənişsiz təhsil almaq istəyən gənclər üçün geniş imkanlar mövcuddur. Dövlət proqramları, təqaüdlər və beynəlxalq layihələr sayəsində minlərlə tələbə artıq bu imkandan yararlanır. Azərbaycanlı tələbələr üçün Stipendium Hungaricum proqramı xüsusilə əhəmiyyətlidir. Təhsil haqqının tam ödənilməsi, aylıq təqaüd, yaşayış və tibbi təminat kimi imkanlar bu proqramın üstünlükləri sırasındadır.
Macarıstanın Avropa mərkəzində yerləşməsi, yüksək səviyyəli universitetləri və əlverişli sosial şəraiti ödənişsiz təhsil üçün ideal mühit yaradır. Tələbələr həm keyfiyyətli təhsil alır, həm də beynəlxalq əlaqələr quraraq gələcək karyera yolunda böyük üstünlüklər qazanır.
Əgər siz də Avropada, nüfuzlu universitetdə, tam ödənişsiz şəkildə təhsil almağı düşünürsünüzsə, Macarıstandakı mövcud proqramları araşdıraraq müraciət etməyiniz tövsiyə olunur.
Ən çox verilən suallar
1. Macarıstanda hansı ixtisaslar üzrə ödənişsiz təhsil almaq mümkündür?
Tələbələr Tibb, Mühəndislik, İqtisadiyyat, Kompüter Elmləri, Hüquq və digər sahələr üzrə ödənişsiz təhsil proqramlarından yararlana bilərlər.
2. Stipendium Hungaricum proqramına kimlər müraciət edə bilər?
Azərbaycan vətəndaşı olan, orta və ya ali təhsil pilləsini bitirən, ingilis dili biliyinə malik şəxslər bu proqrama müraciət edə bilərlər.
3. Macarıstanda ödənişsiz təhsil üçün hansı sənədlər tələb olunur?
Əsasən, attestat və ya diplom, transkript, ingilis dili sertifikatı, motivasiya məktubu, tövsiyə məktubları və pasport tələb olunur.
4. Təqaüdə əlavə olaraq hansı xərclər qarşılanır?
Təhsil haqqı tam ödənilir, aylıq təqaüd verilir, yataqxana və ya kirayə üçün əlavə dəstək ayrılır, tibbi sığorta təmin edilir.
5. Macarıstanda təhsil alarkən işləmək mümkündürmü?
Bəli, tələbələr qanunvericiliyə uyğun şəkildə qismən işləyə bilərlər, lakin bu, əsasən əlavə gəlir məqsədi daşıyır.
6. Təhsil müddətində macar dilini öyrənmək vacibdirmi?
İngilis dilində təhsil alsanız belə, gündəlik həyatda və bəzi kurslarda macar dili bilmək faydalıdır.
7. Erasmus+ proqramı ilə hansı universitetlərə getmək mümkündür?
Erasmus+ çərçivəsində Avropa İttifaqı ölkələrinin müxtəlif universitetləri ilə mübadilə mümkündür.
8. Macarıstanda aylıq yaşayış xərcləri nə qədərdir?
Təxminən 430-700 avro arası dəyişir, lakin təqaüd və digər dəstəklərlə bu xərclər əhəmiyyətli dərəcədə azalır.
9. Ödənişsiz təhsil proqramlarına qəbul çətindirmi?
Rəqabət yüksəkdir, amma yaxşı hazırlaşan, ingilis dili bilən və güclü motivasiyası olan şəxslərin şansı böyükdür.
10. Təhsil başa çatdıqdan sonra Macarıstanda qalmaq mümkündürmü?
Bəli, məzunlar üçün əlavə iş vizası və ya daha yüksək təhsil proqramlarına davam etmə imkanları mövcuddur.
