Azərbaycandan olan gənclər üçün Türkiyədə ali təhsil almaq son illərdə ən çox seçilən və əlçatan yollardan biri hesab olunur. Xüsusilə Türkiyə universitetlərində təqdim olunan attestatla qəbul imkanı, Azərbaycanlı tələbələr üçün təhsil prosesini sadələşdirir və sürətləndirir. Əgər əvvəllər yalnız YÖS və digər qəbul imtahanları ilə Türkiyədə universitetə daxil olmaq mümkün idisə, indi bir çox özəl və vəqf universitetləri attestatla, yəni yalnız orta məktəb bitirmə sənədinin (attestatın) əsasında qəbul həyata keçirir. Bu sistem Azərbaycanlı gənclər üçün həm vaxt, həm də əlavə maddi xərclərə qənaət etməklə, keyfiyyətli və beynəlxalq səviyyədə tanınan diplom qazanmaq şansı yaradır. Türkiyə təhsil sistemi beynəlxalq standartlara uyğun qurulduğundan, burada alınan təhsil və diplomlar Avropa, Amerika və digər ölkələrdə tanınır.
Türkiyədə Ali Təhsil Sisteminə Ümumi Baxış
Türkiyədə ali təhsil sistemi struktur və keyfiyyət baxımından inkişaf etmişdir. Sistem əsasən aşağıdakı pillələrdən ibarətdir:
1 Bakalavr səviyyəsi – Adətən 4 illik ali təhsil dövrünü əhatə edir
2 Magistratura səviyyəsi – 1.5-2 illik proqramlardır
3 Doktorantura səviyyəsi – Tədqiqat yönümlü, 3-4 illik təhsil pilləsidir
Bundan əlavə, Türkiyədə tibb, əczaçılıq və stomatologiya kimi ixtisaslarda təhsil müddəti 5-6 ilə qədər davam edir. Ali təhsil müəssisələri iki əsas kateqoriyaya bölünür:
- Dövlət universitetləri
- Özəl və vəqf universitetləri
Dövlət universitetlərinə qəbul zamanı əcnəbilər üçün YÖS imtahanı əsasdır. Lakin özəl və vəqf universitetlərinin əksəriyyəti attestatla, yəni yalnız orta məktəb nəticələri əsasında qəbul prosedurunu tətbiq edir.
Azərbaycandan Türkiyəyə Attestatla Qəbul Sistemi
Attestatla qəbul, xüsusilə Azərbaycanlı tələbələr üçün geniş imkanlar yaradır. Bu sistem aşağıdakı xüsusiyyətləri ilə seçilir:
- Tələbənin orta məktəb attestat göstəriciləri əsas götürülür
- Əksər hallarda əlavə imtahan tələb olunmur
- Sənəd qəbulu sadələşdirilmiş qaydada həyata keçirilir
- Seçim zamanı tələbənin ixtisas meyli və maraqları əsas rol oynayır
Azərbaycanlı tələbələr üçün attestatla qəbul ən çox aşağıdakı universitetlərdə tətbiq olunur:
- İstanbul Aydın Universiteti
- Bahçeşehir Universiteti
- Yeditepe Universiteti
- İstanbul Gelişim Universiteti
- İstanbul Kultur Universiteti
- Beykent Universiteti
- İstanbul Okan Universiteti
- İzmir Ekonomi Universiteti
Bu universitetlər beynəlxalq akkreditə olunmuş təhsil müəssisələri sırasında yer alır və diplomları Avropa və digər ölkələrdə rəsmi şəkildə tanınır.
Attestatla Qəbul Edilən Əsas İxtisaslar və Proqramlar
Azərbaycandan Türkiyəyə attestatla qəbul zamanı tələbələr üçün geniş ixtisas seçimi mövcuddur. Ən çox tələb olunan ixtisaslar aşağıdakılardır:
| İxtisas Sahəsi | Mövcud Proqramlar | Təhsil Müddəti |
|---|---|---|
| İqtisadiyyat və Biznes | Maliyyə, Menecment, Marketinq | 4 il |
| Hüquq və Diplomatiya | Hüquq, Beynəlxalq Münasibətlər | 4 il |
| Kompüter və İT | Proqramlaşdırma, İT Mühəndisliyi | 4 il |
| Mühəndislik və Texnologiya | İnşaat, Elektronika, Mexanika | 4 il |
| Sosial Elmlər və Psixologiya | Psixologiya, Sosiologiya | 4 il |
| Sağlamlıq və Tibb | Əczaçılıq, Sağlamlıq İdarəçiliyi | 4-5 il |
Tibb və stomatologiya sahələrində attestatla qəbul bəzi universitetlərdə mümkün olsa da, əlavə müsahibə və ya hazırlıq proqramları tələb oluna bilər.
Azərbaycandan Attestatla Qəbul üçün Tələblər
Azərbaycanlı tələbələrin Türkiyəyə attestatla qəbul zamanı təqdim etməli olduğu sənədlər:
- Orta məktəb attestatı və transkript (tərcümə və notarial təsdiqli)
- Beynəlxalq və ya yerli pasportun surəti
- 2-4 ədəd biometrik fotoşəkil
- Motivasiya məktubu (bəzən tələb olunur)
- Tövsiyə məktubu (bəzi proqramlar üçün tələb edilir)
- Dil biliklərini təsdiq edən sənəd:
- Türk dilində təhsil üçün TÖMER Sertifikatı və ya universitetin dil imtahanı
- İngilis dilində təhsil üçün TOEFL və ya IELTS nəticəsi
- Bəzi hallarda müsahibə və ya əlavə sənədlər tələb oluna bilər
Əlavə olaraq, tələbənin attestat üzrə orta bal göstəricisi qəbul zamanı mühüm rol oynayır. Yüksək bal toplayan tələbələrin təqaüd qazanmaq və güzəştli şərtlərlə qəbul olunmaq şansı artır.
6 Attestatla Qəbulun Üstünlükləri
Attestatla qəbul sisteminin Azərbaycanlı tələbələr üçün əsas üstünlükləri:
1 İmtahansız və rahat qəbul prosesi
2 Sənəd qəbulu və yerləşdirmə müddətinin qısalığı
3 Təqaüd və güzəşt imkanları
4 Beynəlxalq səviyyədə tanınan diplom
5 Tələbə vizası və qeydiyyat prosedurlarının sadələşdirilməsi
6 Tələbənin şəxsi inkişafı üçün geniş sosial və akademik imkanlar
Bu üstünlüklər sayəsində hər il minlərlə Azərbaycanlı gənc Türkiyə universitetlərində ali təhsil almağa qərar verir.
Attestatla Qəbul Edilənlər üçün Təhsil Haqqı və Yaşayış Xərcləri
Türkiyədə özəl universitetlərin təhsil haqları ixtisas və universitetdən asılı olaraq dəyişir:
| Universitet Növü | İxtisas Sahəsi | Təhsil Haqqı (İllik) | Yaşayış Xərcləri (Aylıq) |
|---|---|---|---|
| Özəl Universitetlər | Sosial və Humanitar Elmlər | 3.000 – 6.000 dollar | 300 – 500 dollar |
| Özəl Universitetlər | İT və Texniki Sahələr | 4.000 – 9.000 dollar | 300 – 500 dollar |
| Özəl Universitetlər | Tibb və Səhiyyə | 8.000 – 25.000 dollar | 500 – 700 dollar |
Tələbələr üçün yataqxana, kirayə mənzil və tələbə evləri mövcuddur. Həmçinin, tələbə kartları vasitəsilə nəqliyyat, muzey və ictimai fəaliyyətlərdə güzəştlər əldə edilir.
Təqaüd Proqramları və Maliyyə Dəstəyi
Azərbaycanlı tələbələr üçün mövcud olan təqaüd imkanları:
- Türkiye Bursları – Dövlət tərəfindən təqdim olunan tam və ya qismən təqaüd proqramları
- Universitet daxili təqaüdlər – Yüksək GPA və akademik uğurlara görə 25%, 50% və ya 100% güzəşt
- Sosial fəaliyyət və idman nailiyyətlərinə əsaslanan təqaüdlər
- Erasmus+ və Mevlana mübadilə proqramları çərçivəsində əlavə dəstək
Yüksək akademik nəticə və aktiv ictimai fəaliyyət göstərən tələbələrin təqaüd əldə etmək imkanı yüksəkdir.
Attestatla Qəbul Edilən Tələbələr üçün İş və Karyera Perspektivləri
Türkiyədə attestatla qəbul edilən tələbələr diplomlarını aldıqdan sonra həm Türkiyədə, həm də digər ölkələrdə geniş iş imkanları əldə edirlər. Əsas sahələr:
- İT və proqramlaşdırma sahəsi
- Biznes və maliyyə sektoru
- Beynəlxalq şirkətlər və diplomatik qurumlar
- Hüquq və insan hüquqları təşkilatları
- Səhiyyə və sağlamlıq xidmətləri
- Startap və innovasiya mərkəzləri
Türkiyədə magistratura və doktorantura təhsili almaq istəyən məzunlar üçün qəbul prosesi sadələşdirilmiş şəkildə həyata keçirilir.
Azərbaycandan Türkiyəyə attestatla qəbul, gənclər üçün qlobal səviyyədə rəqabətqabiliyyətli təhsil və gələcək üçün möhkəm təməl yaradır. İmtahansız qəbul prosesi, geniş ixtisas seçimi, beynəlxalq akkreditasiyalı diplom və təqaüd imkanları bu sistemin əsas üstünlükləri sırasında yer alır. Dil, mədəniyyət və coğrafi yaxınlıq da Azərbaycanlı tələbələrin Türkiyədə təhsil almaq qərarını asanlaşdırır. Doğru universitet və ixtisas seçimi isə tələbənin gələcək uğurunu birbaşa müəyyən edir. Attestatla qəbul imkanı yüksək akademik nəticəsi olan və gələcəkdə uğurlu karyera qurmaq istəyən hər bir Azərbaycanlı gənc üçün vacib fürsətdir.
Ən Çox Verilən Suallar
Bəli, Türkiyədə bir çox özəl və vəqf universitetləri Azərbaycanlı tələbələr üçün attestatla, yəni imtahansız qəbul imkanı təqdim edir. Bu sistem sadə və şəffafdır.
Orta məktəb attestatı və transkript, şəxsiyyət vəsiqəsi və ya pasport surəti, motivasiya məktubu, dil biliyini təsdiq edən sənəd (TÖMER, TOEFL və ya IELTS) və fotoşəkillər tələb olunur.
Xeyr, əsasən özəl və vəqf universitetləri attestatla qəbul edir. Dövlət universitetlərində adətən YÖS və ya digər qəbul imtahanları vacibdir.
Ümumiyyətlə, 60-70% və daha yüksək orta bal tələb olunur. Yüksək nəticə əldə edən tələbələr üçün əlavə təqaüd və güzəşt imkanı yarana bilər.
Əksər sosial və texniki ixtisaslara attestatla qəbul mümkündür. Tibb, əczaçılıq və bəzi mühəndislik sahələrində əlavə şərtlər və müsahibə tətbiq oluna bilər.
İxtisas və universitetdən asılı olaraq təhsil haqları 3.000 – 25.000 dollar aralığında dəyişir. Yaşayış xərcləri isə aylıq 300 – 700 dollar təşkil edir.
Bəli, Türkiye Bursları, universitet daxili təqaüdlər və Erasmus+ proqramları Azərbaycanlı tələbələr üçün geniş maliyyə dəstəyi təmin edir.
Bəli, universitetlərdə laboratoriyalar, texnoparklar və startap layihələri çərçivəsində praktiki təcrübə imkanları yaradılır.
Bəli, Türkiyə universitetləri beynəlxalq akkreditasiyaya malikdir və diplomlar Avropa, ABŞ və digər ölkələrdə tanınır.
Attestatla qəbul edilən tələbələr məzun olduqdan sonra həm Türkiyədə, həm də digər ölkələrdə İT, iqtisadiyyat, mühəndislik və digər sahələr üzrə geniş iş imkanları əldə edir
