İmtahansız İtaliyada Təhsil: Mümkün Yollar, İmkanlar

Hazırda Avropada, xüsusən də İtaliyada ali təhsil almaq, Azərbaycanın gənc nəsli üçün arzuolunan və prestijli bir istiqamət kimi diqqət çəkir. Bir çox insanın əsas qayğılarından biri isə qəbul prosesində əlavə imtahanların (DIM, SAT, IELTS və s.) olub-olmamasıdır. Maraqlıdır ki, bəzi proqramlar və universitetlər imtahansız, yəni əlavə qəbul imtahanı və ya beynəlxalq test tələb etmədən də tələbə qəbul edirlər.

İmtahansız İtaliyada Təhsil – Bu Necə Mümkündür?

İmtahansız qəbul deyərkən burada əsasən iki variant nəzərdə tutulur:

1. Əlavə qəbul imtahanı olmadan qəbul – Universitetlər yalnız sənədlər əsasında seçim edir, heç bir yerli və ya beynəlxalq qəbul imtahanı tələb etmir.
2. Bəzi proqram və ixtisaslar üçün istisnalar – İtaliyada müəyyən proqramlar var ki, yalnız attestat və digər sənədlərlə qəbul mümkündür.

Bu, abituriyent üçün böyük üstünlükdür, çünki əlavə stres və vaxt itkisi olmadan birbaşa müraciət imkanı yaranır.

İmtahansız Qəbulun Əsas Yolları

 Attestat əsasında qəbul (High School Diploma Admission)

Bəzi İtaliya universitetləri və ixtisasları yalnız orta məktəb attestatı və qiymətləri əsasında qəbul edir. Onlar abituriyentin bilik səviyyəsini son 3 ildəki nəticələr, tövsiyə məktubları və motivasiya məktubu əsasında qiymətləndirirlər.

Əsas mərhələlər:

• Attestat və əlavə akademik sənədlərin təqdimatı
• Motivasiya məktubu və CV
• Bəzi hallarda tövsiyə məktubu (əgər tələb olunursa)
• Sənədlərin italyan və ya ingilis dilinə rəsmi tərcüməsi
• Onlayn müraciət və universitetin platformasında qeydiyyat

 Portfolyo və ya müsahibə əsasında qəbul

Xüsusilə incəsənət, dizayn, memarlıq, vizual kommunikasiya kimi yaradıcı sahələrdə əlavə imtahan əvəzinə abituriyentdən portfolyo və ya müsahibə tələb olunur. Burada əsasən tələbənin yaradıcılıq bacarıqları və motivasiyası dəyərləndirilir.

 İngilis dilli proqramlarda dil imtahanından azadlıq

Bəzi universitetlər, beynəlxalq məktəb məzunlarını və ya ingilisdilli orta məktəb bitirənləri dil imtahanı verməkdən azad edirlər. Əgər abituriyentin son iki ili tam ingilis dilində olubsa, bu barədə məktəbdən arayış təqdim edilməsi kifayətdir.

 İtaliya-Azərbaycan əməkdaşlıq proqramları və kvotalar

Bəzi dövlət və özəl proqramlar, iki ölkə arasında razılaşmalar nəticəsində abituriyentləri heç bir əlavə imtahan olmadan qəbul edə bilir. Bu proqramlar çərçivəsində namizədlərin yalnız akademik göstəriciləri və motivasiyası əsas götürülür.

İmtahansız Qəbulun Üstünlükləri və Riskləri

Üstünlüklər

• Daha az stress və vaxt itkisi: Əlavə imtahanlara hazırlaşmağa ehtiyac yoxdur.
• Sürətli müraciət: Sənədlər toplandıqdan dərhal sonra müraciət etmək mümkündür.
• Daha geniş seçim: Bir neçə universitet və proqram üçün eyni zamanda müraciət etmək asanlaşır.
• Əlçatanlıq: Əsasən sosial baxımdan həssas qruplar və region tələbələri üçün əlverişli şərtlər yaradılır.

Risklər və Məhdudiyyətlər

• Rəqabət: İmtahansız qəbul üçün müraciət edənlərin sayı çox olduğuna görə seçim daha sərt və rəqabətli ola bilər.
• Qiymətləndirmə: Universitetlər sənədləri və motivasiya məktubunu çox ciddi yoxlayır, hər detal önəmli ola bilər.
• Dil baryeri: Dil sertifikatı tələb olunmayan hallarda belə, universitetin tədris dili bilməsi vacibdir.
• Proqram seçimi: Hər ixtisas və universitet imtahansız qəbul etmir – bu, daha çox sosial, humanitar, bəzən də texniki ixtisaslarda mümkündür.

İmtahansız Qəbul Edən Universitet və Proqramlar

Aşağıda imtahansız qəbul üçün ən çox rast gəlinən universitet və proqram növləri qeyd olunur:

Dövlət universitetləri

• Sapienza University of Rome (bəzi proqramlar)
• University of Bologna (seçilmiş proqramlar)
• University of Florence
• University of Padua
• University of Milan (dizayn, humanitar, sosial proqramlar)

Özəl universitetlər

• IED (Istituto Europeo di Design)
• Domus Academy
• NABA (Nuova Accademia di Belle Arti)
• Bocconi University (bəzən portfolyo və müsahibə əsasında)

Beynəlxalq proqramlar

• Erasmus Mundus və Double Degree proqramları (bəzən imtahansız qəbul, əsasən motivasiya məktubu və akademik göstərici əsas götürülür)

Sənədlərin Hazırlanması və Müraciət Prosesi

• Attestat və qiymət cədvəli – Müvafiq ölkənin qanunvericiliyinə uyğun rəsmi tərcümə və notarial təsdiq tələb olunur.
• Motivasiya məktubu – Niyə məhz bu ixtisas və universiteti seçdiyiniz, gələcək planlarınızı əhatə edən peşəkar məktub yazılır.
• CV (tərcümeyi-hal) – Təhsil, əlavə kurslar, layihələr, bacarıq və nailiyyətlərinizin qeyd olunduğu strukturlaşdırılmış sənəd.
• Dil arayışı və ya sertifikatı – Əgər tələb olunursa, ingilis və ya italyan dili üzrə nəticə.
• Tövsiyə məktubu – Əksərən müəllim və ya iş yerindən təqdim olunur.
• Portfolyo – Yaradıcılıq və incəsənət ixtisasları üçün məcburidir.
• Online müraciət və qeydiyyat – Universitetin portalında qeydiyyat və sənədlərin yüklənməsi.
• Əlavə müsahibə – Bəzən onlayn və ya canlı müsahibə mərhələsi olur.

Təqaüd və Maliyyə Dəstəyi İmkanları

İmtahansız qəbul üçün müraciət edən tələbələr də dövlət və universitet təqaüdlərinə müraciət edə bilirlər. Ən geniş yayılmış təqaüd növləri:

• DSU və regional təqaüdlər – Yaşayış xərcləri, yemək, yataqxana və s. üçün maliyyə dəstəyi.
• Universitet daxili təqaüdlər – Yüksək göstəricili və sosial baxımdan ehtiyaclı tələbələrə verilir.
• Beynəlxalq təqaüdlər – Erasmus+ və digər Avropa proqramları.

Müraciət üçün sənədlərə əlavə olaraq sosial vəziyyət haqqında arayış, ailə gəliri, yaşayış yeri haqqında məlumat tələb oluna bilər.

Viza və Yaşayış Məsələləri

İmtahansız qəbulda da, digər proqramlarda olduğu kimi, vizaya müraciət prosesi oxşardır:

• Qəbul məktubu – Universitet tərəfindən rəsmi qəbul sənədi.
• Maliyyə təminatı sənədi – Hesabda minimum məbləğ, ya da sponsorluq sənədi.
• Yaşayış yeri sənədi – Yataqxana, ev icarəsi və ya digər qalacaq yer barədə sənəd.
• Sığorta – Tibbi sığorta mütləqdir.
• Sənədlərin rəsmi tərcüməsi – Bütün sənədlər italyanca və ya ingiliscəyə tərcümə edilməlidir.
• Onlayn viza anketi və səfirlik görüşü

Yaşayış xərcləri şəhərdən və seçilən növdən asılı olaraq dəyişir. Orta hesabla ayda 700-1200 avro arası planlaşdırmaq məsləhətdir.

İmtahansız qəbul proqramları keyfiyyət baxımından heç bir halda digər proqramlardan geri qalmır. Bəzi hallarda, abituriyentin akademik səviyyəsini dərindən yoxlamaq üçün əlavə müsahibə və ya layihə təqdimatı tələb oluna bilər. İtaliya diplomları Azərbaycanda və Avropa ölkələrində tanınır, məzunlara isə beynəlxalq karyera və təhsil imkanları açır.

Ən Çox Verilən Suallar